In maart 2024 startte het project Dieren in Rampen en Crises. Dit project wordt geleid door het Nederlands Instituut voor Publieke Veiligheid (NIPV) in opdracht van de Vakraad Risico- en Crisisbeheersing. Stichting Dieren in Rampen coördineert het project vanuit de dierenhulporganisaties. Op deze pagina zal meer informatie komen over de resultaten en producten die binnen het project worden ontwikkeld. Lees meer over het project in de:
Criteria voor coördinerende dierenhulporganisaties
In het project Dieren in Rampen en Crises (zie de Factsheet) onderzoeken we hoe dierenhulporganisaties kunnen werken als crisispartner binnen de Nederlandse crisisbeheersing. Hiervoor is nodig dat er één aanspreekpunt komt voor de overheid. Bij een incident of ramp moeten immers snel de juiste mensen worden bereikt die kunnen helpen. Ook moet de hele keten van dierenhulpverlening voorbereid zijn: van redden/ evacuatie, transport, opvang, medische zorg tot terugkeer naar de eigenaar of vrijlaten in het wild.
Het idee is dat binnen iedere veiligheidsregio één coördinerende dierenhulporganisatie (CDHO) wordt aangewezen. Hierbij kijken we in principe naar een dierenambulance om de inzet te coördineren van alle dierenhulporganisaties die in die specifieke regio bij de regeling met de VR zijn aangesloten.
Door de crisisbeheersing zijn verschillende criteria voor een CDHO opgesteld. Deze zijn onder andere gebaseerd op de basisvereisten die worden gesteld aan veiligheidsregio’s en op de praktijkervaring van diverse hulpdiensten.
Lees meer in: Criteria voor de crisisorganisatie van coördinerende dierenhulporganisaties
Online workshop samenwerking Bevolkingszorg en dierenhulporganisaties
17 september 2024
De projectgroep Dieren in Rampen en Crises organiseerde een eerste landelijke online workshop met als onderwerp ‘Samenwerking Bevolkingszorg en dierenhulporganisaties.” Aanwezig waren 45 deelnemers van de veiligheidsregio’s en dierenhulporganisaties. Aan de hand van stellingen die door de deelnemers van tevoren waren beantwoord, werd besproken hoe de taken van Bevolkingszorg zich verhouden tot dierenhulp. Wat moet je voorbereiden en in hoeverre kan je improviseren? Gaat het alleen over huisdieren of ook over hobbydieren en in het wild levende dieren? Hoe voorbereid zijn we eigenlijk op evacuatie en opvang van grote aantallen dieren? Moet er voor zelfredzaamheid van burgers meer aandacht komen voor risicocommunicatie om beter voorbereid te zijn op evacuatie met dieren?
Een grote meerderheid vond dat Bevolkingszorg er ook is voor dieren en dat transport, opvang en verzorging van dieren, waar mensen niet zelf voor kunnen zorgen, alleen goed kan in samenwerking met dierenhulporganisaties. Mens en dier moeten daarnaast zoveel mogelijk samen worden opgevangen. Zelfredzaamheid is een belangrijk uitgangspunt van crisisbeheersing. Meer risicocommunicatie over voorbereid zijn met eigen dieren werd breed gesteund. Discussies waren er over spontane burgerinitiatieven, improvisatie en registratie van dieren. Coördinatie van burgerinitiatieven werd vooral als taak van Bevolkingszorg gezien. Dierenhulporganisaties kunnen ondersteunen, maar zijn hier niet in getraind en hebben hun handen vol aan de zorg voor dieren. Vanuit de crisisbeheersing werd benadrukt dat improvisatie altijd nodig is, want geen ramp is hetzelfde. Aan de andere kant is opvang van dieren anders dan bij mensen. Geen goede voorbereiding kan volgens dierenhulpverleners leiden tot gevaarlijke situaties voor mens en dier. Je kan niet zomaar (soorten) dieren bij elkaar zetten, ook niet als ze in aparte kooien zitten. Daarnaast heb je te maken met dierziekten, allergieën en angsten. Voor grootschalige evacuatie waarbij dieren betrokken zijn, is nu nog weinig gepland. Dierenhulpverleners waren verbaasd dat bij rampen mensen niet standaard worden geregistreerd. Voor dierenhulporganisaties is het vanzelfsprekend om alle vervoerde en opgevangen dieren te registreren, maar ook bijvoorbeeld dieren die mensen hebben moeten achterlaten. Zo weten hulpverleners waar nog dieren zitten.
De lastigste vraag was bij welke groepen dieren Bevolkingszorg een taak heeft. Naast huisdieren was men het eens over hobbydieren. Dierenhulporganisaties mogen die weer niet zomaar vervoeren en opvangen. Landbouwdieren en andere commercieel gehouden dieren vond iedereen de verantwoordelijkheid van de bedrijven zelf. Eventueel ondersteunen kan wel, maar hoe is nog niet duidelijk. En in het wild levende dieren? Ook daarvoor geldt dat dieren in nood geholpen moeten worden. Voor dierenhulporganisaties een standaardtaak, voor Bevolkingszorg nog uit te vogelen.